Mediation bij echtscheiding

Therapie Individuele therapie
Relaties Relatietherapie
Echtscheiding Echtscheiding

Mediator of advocaat?

Als het besluit om te gaan scheiden is gevallen, dringt zich al snel de vraag op: hoe moeten we dat regelen? Daarvoor zijn meerdere opties:

  1. Kiezen voor een mediator?
  2. Kiezen voor een gezamenlijke advocaat?
  3. Kiezen voor elk een eigen advocaat?

1. Kiezen voor een mediator

Wat doet een mediator eigenlijk?

Een mediator is van oudsher een conflictbemiddelaar, iemand die als neutrale persoon helpt bij het samen zo goed mogelijk bespreken van het conflict zodat duidelijk wordt welke punten er spelen, wat de motieven voor het conflict zijn, welke belangen daaronder liggen, en hoe er het beste tot een compromis kan worden gekomen.

Mediator bij echtscheiding

Bij een scheiding is er niet altijd sprake van een conflict en dan is de taak van de mediator vooral het begeleiding van het proces zodat de noodzakelijke afspraken goed op papier komen te staan. Van de mediator mag worden verwacht dat ze op redelijk tot goed op de hoogte is van de juridische, financiële en emotionele zaken die bij een scheiding een rol spelen. Geen enkele mediator weet alles, daarom zal de mediator het aangeven als er op bepaalde onderdelen expertise moet worden ingehuurd.

Mochten er tijdens de mediation conflicten ontstaan over onderdelen van wat er moet worden geregeld (wat ook bij een goede verstandhouding kan voorkomen, omdat het nu eenmaal allemaal vaak toch best een emotioneel proces is), dan zet de mediator haar vaardigheden voor het bespreken van dat conflict in om hier samen uit te komen, waarna verder kan worden gegaan met het regelen van de scheiding.

Belangen behartigen?

Een vraag die iedereen zich zou moeten stellen, is: “Mag ik van de mediator verwachten dat zij voor mijn belangen opkomt?”

Het antwoord daarop is niet zo eenvoudig. Het eerste antwoord is nee. Een mediator is onpartijdig en mag niet  voor iemand ‘vechten’. Dat mag alleen een advocaat die maar voor één partij werkt, dus als jullie elk een eigen advocaat nemen.

Het tweede antwoord is een voorzichtig ja. Van een mediator mag worden verwacht dat ze bewaakt dat de gemaakte afspraken een zeker evenwicht bevatten en redelijk en billijk zijn. Als ik tijdens een mediation niet de indruk heb dat dat zo is, zal ik dat altijd aan de orde stellen. Soms kan dit er toe leiden dat ik de mediation beëindig, bijvoorbeeld bij partijen die op bepaalde onderwerpen niet gelijkwaardig zijn, en waarbij een van partijen de ander onder druk lijkt te zetten om voor die andere partij nadelige afspraken te accepteren, met als doel zichzelf te bevoordelen. In dat geval mag ik nog steeds niet voor de belangen van de in dit opzicht zwakkere partij opkomen, maar mag en kan ik er wel voor kiezen de mediation te beëindigen. Dit doe ik niet snel of makkelijk, maar soms is er geen andere weg. Dit heeft dan twee redenen:

  1. De in dit opzicht zwakkere partij beschermen tegen het ondertekenen van een convenant dat nadelig is en waar deze partij in de toekomst spijt van kan krijgen
  2. Mezelf beschermen tegen een klacht, omdat het mijn verantwoordelijkheid als mediator is partijen tegen zichzelf te beschermen.

Is er bij een echtscheiding nog een advocaat nodig?

Ja, nog wel, want pas als de nieuwe mediationwet die nu bij de Tweede Kamer ligt is aangenomen, mag een mediator de echtscheiding zelf aanvragen bij de rechtbank. Dit mag nu alleen nog maar door een advocaat worden gedaan.

Zodra het echtscheidingsconvenant is ondertekend, waar de advocaat bij aanwezig is, neemt hij of zij het puur juridische deel over en verzorgt de juridische communicatie met onder meer de rechtbank. Omdat het om een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding gaat, kan dit schriftelijk worden afgehandeld. Persoonlijk contact met de advocaat is na ondertekening van het convenant niet meer nodig.

2. Kiezen voor een gezamenlijke advocaat

Veel mensen denken bij een scheiding eerst aan een advocaat, omdat een scheiding van oudsher het terrein van advocaten is geweest.

Maar die tijd is voorbij, zoals ook blijkt uit die nieuwe mediationwet die nu bij de Tweede Kamer ligt, en als jullie kiezen voor een gezamenlijke advocaat is dat eigenlijk hetzelfde als kiezen voor een mediator, omdat de advocaat dan als mediator/bemiddelaar optreedt, en niet puur als advocaat.

Vooral duurder

Dus het kiezen voor een gezamenlijke advocaat is meestal vooral duurder, omdat het uurtarief van een advocaat meestal duurder is dan dat van een mediator, en daarnaast brengt een advocaat vaak ook nog kantoorkosten in rekening, terwijl ik dat als mediator niet doe. Dus het kiezen van een gezamenlijke advocaat heeft vaak verder geen echte voordelen.
Dus een advocaat die voor beide partijen optreedt, mag net als een mediator niet vooral voor de belangen van een van partijen opkomen en ook de advocaat/mediator/bemiddelaar heeft de plicht partijen tegen zichzelf te beschermen en zal als dit niet mogelijk blijkt om dezelfde redenen als de mediator er soms voor moeten kiezen de bemiddeling te beëindigen en partijen dan adviseren elk een eigen advocaat te kiezen. Deze advocaat mag vervolgens voor geen van partijen apart optreden: beide partijen zullen een andere advocaat moeten kiezen.

3. Kiezen voor elk een eigen advocaat

Natuurlijk kunnen jullie allebei een eigen advocaat in de arm nemen, en dan wordt uiteindelijk ongetwijfeld ook alles geregeld.

Vechtscheiding

Als de scheidende partijen al in de vechtstand staan, is dit vaak de spontane neiging. Ze hebben dan iets van: “Ik ga echt niet met jou om de tafel, je regelt het maar met mijn advocaat!”
Niet zelden ontstaat er dan een situatie die jaren kan duren, zeker wanneer een van beide partners dwars gaat liggen. Helaas komt het ook al te vaak voor dat ook al waren partijen niet van plan het de ander al te moeilijk te maken, ze hier toch door hun advocaat toe worden aangezet. Tenslotte zijn advocaten opgeleid om te vechten voor hun cliënt. En laten we eerlijk zijn: hoe langer de scheiding duurt, des te meer er vaak voor de advocaten aan te verdienen valt.
Het komt voor dat als dan uiteindelijk de scheiding financieel is afgewikkeld, het leeuwendeel van het beschikbare geld dat had kunnen worden verdeeld dan aan de advocaten moet worden betaald. Ook als een van beide partners in eerste instantie een toevoeging (gesubsidieerde rechtsbijstand) krijgt, moet de advocaat alsnog worden betaald als uit de boedel middelen beschikbaar komen. Dus jarenlange ellende en dan nog maar heel weinig overhouden…

Voorbeeld

Zo heb ik van heel dichtbij meegemaakt dat een vriendin van me na 3 jaar vechten eindelijk gescheiden was, waarna de factuur van haar advocaat net zo hoog was als al het geld dat haar advocaat ‘uit de scheiding had weten te krijgen’.
Dus drie jaar vol met ellende, gevechten en heel veel gedoe en financieel hield mijn vriendin er uiteindelijk – naast alimentatie – niets aan over, terwijl haar man kapitalen bezat. Niet veel later verhuisde hij naar het verre buitenland om ook geen alimentatie meer te hoeven betalen en moest zij met haar nog jonge kinderen van een minimum inkomen rondkomen. Ik vraag me nog wel eens af: hoe zou het zijn gegaan als er toen mediation mogelijk was geweest?

Er zijn geen garanties

Dus een eigen advocaat geeft geen garanties op een goede afloop, terwijl de kans op steeds slechtere onderlinge verhoudingen er wel is, zeker als de advocaten in de vechtstand gaan. Soms is het in mijn ogen dan ook beter ervoor te kiezen je verlies te nemen en je gemoedsrust terug te krijgen, dan tot de laatste cent je gelijk te halen en jarenlang in de stress en spanningen te zitten, want het vreet aan je, altijd.

Dus liever geen vechtstand

Bij een echtscheiding heeft de vechtstand vaak een averechts effect, zeker ook op de langere termijn, en het siert die advocaten die ook als een van de partijen om het onderste uit de kan vraagt voor redelijkheid en billijkheid gaan en niet proberen hun cliënt in de vechtstand te krijgen.

Je kunt je geld maar één keer uitgeven

Als je overweegt voor een eigen advocaat te kiezen wil ik je toch deze gewetensvraag stellen: geef je een flink deel van het geld dat jullie samen hadden kunnen verdelen echt liever uit aan twee advocaten dan dat jullie het samen verdelen? Heb je zo veel pijn dat je je die man/vrouw waar je ooit zo veel om gaf dat jullie zijn gaan samenwonen/getrouwd en misschien ook samen kinderen hebben gekregen ook pijn wilt doen?
Ik kan me daar niets bij voorstellen.

Dus als je op deze vraag ‘ja’ hebt geantwoordt, als je je geld liever aan je advocaat geeft dan aan je ex, dan bied ik je hierbij hier een gratis gesprek voor aan.Meestal hoor ik dat als mensen van te voren hadden geweten hoeveel energie het kost… hoeveel ellende het met zich meebrengt… om jarenlang bezig te zijn met de scheiding… met alle vuilspuiterij die daarbij komt… met alle schade die het de kinderen doet… ze het echt niet zo gedaan zouden hebben.

Wel… nu weet je het, en dus kun je nu een andere keus maken.

Dus: kies voor een mediator voor het regelen van je scheiding!

Uiteindelijk gaat het er toch om dat jullie samen tot overeenstemming komen, en alles verdelen wat eerst gezamenlijk was.
Hierbij spelen eventuele huwelijkse voorwaarden vaak wel een belangrijke rol.

Kinderen?

Als jullie samen kinderen hebben, is het heel belangrijk dat de onderlinge verhoudingen tijdens het echtscheidingsproces zo goed mogelijk blijven, omdat jullie ook na de scheiding samen ouders van jullie kinderen blijven, en dus moeten jullie met elkaar kunnen blijven overleggen.

Het blijven respecteren van de ander als de andere ouder van je kind(eren) is vooral ook in het belang van je kind(eren). Na een vechtscheiding is dat vaak een stuk lastiger.

De kunst is om bij een scheiding de emotionele aspecten niet te veel invloed te laten uitoefenen op hetgeen er geregeld moet worden. Ooit zul je aan je kinderen moeten uitleggen waarom je de keuzes hebt gemaakt die je in deze periode maakt. Wat zeg je dan? En hoe denk je dat ze op je antwoord reageren?

Respect voor je ex

Door te scheiden met de hulp van een mediator is de kans een stuk groter dat jullie ook na de scheiding, en zelfs als er nieuwe relaties ontstaan, elkaar als de andere ouder van je kinderen kunnen blijven respecteren. En als er iets goed is voor jullie kinderen, dan is het dat.

Regelen van de scheiding

Het is mogelijk de gehele scheiding door mij te laten regelen.
Naast mijn opleiding tot mediator en mijn opleiding tot therapeut heb ik ook de leergang Register Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA) gevolgd, waardoor ik ook over de benodigde financiële en juridische kennis beschik die bij een echtscheidingsproces noodzakelijk is. Toch kan het zijn dat mijn kennis in wat complexere situaties tekortschiet, en daarvoor werk ik nauw samen met:

  • een advocaat
    • voor antwoorden op meer complexe juridische vragen
    • voor het indienen van het echtscheidingsverzoek bij de rechtbank*
  • een financieel adviseur (tevens belastingrechtadviseur) voor complexere financiële scheidingen

Ik sta ingeschreven bij de Mediationfederatie Nederland (MfN), voorheen het Nederlands Mediation Instituut (NMI), als MfN familie registermediator, en ik voldoe aan alle kwaliteitseisen die daar worden gesteld.
Daarnaast sta ik ook als familie registermediator geregistreerd bij de Raad voor Rechtsbijstand (RvR), en daarom kan ik (wanneer aan de voorwaarden hiervoor wordt voldaan) voor de kosten van de mediation een toevoeging (gesubsidieerde rechtsbijstand) aanvragen, waardoor de kosten van de echtscheiding bij lage inkomens beperkt blijven.

Copyright: mensinrelatie.nl

Webdesign: Prode