De kosten van een scheiding
Als mensen trouwen, worden vaak kosten noch moeite gespaard. Een mooie ceremonie, mooie bruidskleding, een feest, receptie, maaltijd, het loopt al snel in de papieren. Maar daarmee koop je dan ook vaak een van de mooiste dagen van je leven en hele mooie herinneringen! Dus het is het waard.
Bij een scheiding wordt daar toch wat anders tegenaan gekeken. Ook al leven we in een tijd dat een heel groot deel van de huwelijken niet meer duurt ’totdat de dood ons scheidt’, is dat toch meestal wel de verwachting bij het aangaan van een huwelijk, en daarom komt het ook vaak voor dat een scheiding in elk geval voor een van de twee, maar niet zelden voor allebei, vooral een trieste gebeurtenis is. Het is het einde van een tijdperk, terwijl vaak nog niet zo duidelijk is hoe de toekomst eruit zal zien. Wat vaak wel duidelijk is, is dat het financieel minder rooskleurig wordt. Want apart in twee huizen leven is eigenlijk altijd duurder dan samen in één huis leven.
Financiële gevolgen van een echtscheiding
Wat kost een scheiding eigenlijk? Om te beginnen zijn er natuurlijk de kosten van de juridische scheiding. Hoewel mensen bij een scheiding vaak nog als eerste aan een advocaat denken, is steeds algemener bekend dat het beter is met een mediator te beginnen. Een mediator is bij een scheiding vooral een procesbegeleider, iemand die informatie geeft over wat er allemaal moet worden geregeld en op schrift moet worden gesteld, die tussen jullie bemiddelt bij de onderwerpen die wat lastiger liggen, en die de afspraken die jullie tijdens de mediation samen maken over jullie juridische en fiscale scheiding en over de verdeling van de zorg en de kosten van de kinderen opschrijft in het echtscheidingsconvenant en eventueel het ouderschapsplan. Daarvoor brengt de mediator kosten in rekening.
Als de mediator niet ook advocaat is, iets dat in mijn ogen de voorkeur verdient, is er aan het eind van de mediation toch nog een paar uur inzet van een advocaat nodig, voor het indienen van de stukken bij de rechtbank en de afhandeling daarvan. Dit gebeurt meestal schriftelijk, en het is over het algemeen dan ook voldoende om de advocaat een maal te ontmoeten. Zelf plan ik dat meestal bij het ondertekenen van het convenant, waarbij ik de formele afwikkeling overdraag aan de advocaat. Jullie maken dan kennis met de advocaat, en de advocaat wil ook graag een ID zien, om zich ervan te overtuigen dat jullie de personen zijn voor wie hij of zij de scheiding gaat aanvragen.
Externe deskundigen
Als jullie een huurhuis of koophuis hebben, allebei in loondienst zijn, geen eigen zaak hebben en geen groot vermogen, dan is het niet onwaarschijnlijk dat de mediator van jullie keus voldoende informatie kan geven om tot goede afspraken te komen. Een mediator is echter nooit zowel advocaat als jurist als psycholoog als financieel planner als hypotheekadviseur als notaris. Veel mediators hebben wel een van deze achtergronden, maar geen enkele mediator is op alle gebieden volledig op de hoogte. Dus bij complexe zaken is het mogelijk dat er nog een deskundige moet worden ingeschakeld. Soms is het bijvoorbeeld bij een eigen zaak wenselijk dat dat niet de eigen accountant is, maar een onafhankelijke derde. Zoiets zal altijd binnen de mediation worden besproken. Soms is het ook wenselijk om niet voor de standaard vorm van pensioenverdeling te kiezen, en dan kan het raadzaam zijn een pensioendeskundige in te schakelen. Kortom: in de meeste gevallen is een mediator voldoende, soms is er ook nog op een of enkele gebieden een deskundige nodig. Soms is het ook nodig dat een of beide partijen wat hulp in de vorm van psychologische begeleiding krijgen om alle veranderingen een plekje te geven en zeker als jullie samen kinderen hebben ook de uitgangssituatie na de scheiding zo optimaal mogelijk te maken, om een vechtscheiding (die zich vaak pas na de scheiding zelf ontwikkelt) te voorkomen.
Advocaatkosten voor de juridische afwikkeling
Dus dan komen er na de mediation (ook als de mediator wel een advocaat is) nog meestal 2 tot 3 uur aan advocaatkosten bij. De rechtbank wil ook wat uittreksels hebben uit de diverse registers, en de kosten daarvan (vaak 10 tot 15 euro per uittreksel, afhankelijk van de gemeente waar het uittreksel moet worden aangevraagd) brengt de advocaat ook bij jullie in rekening.
Griffiekosten van de rechtbank
De volgende stap is dus de rechtbank, waar jullie niet naar toe hoeven. De communicatie met de rechtbank kan bij een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding schriftelijk verlopen, via de advocaat. De rechtbank brengt hiervoor wel griffiekosten in rekening. Dit is €144 per persoon, dus € 288 voor jullie samen.
En daarmee is het formele deel van de scheiding geregeld.
Notaris?
Waren jullie niet gehuwd, maar woonden jullie samen met een samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap, dan staat daar waarschijnlijk in hoe dit kan worden ontbonden. Soms is het voldoende samen hierover schriftelijke afspraken te maken, soms staat in de voorwaarden dat het verbreken van de samenleving bij een notaris moet worden vastgelegd. Dan worden er in plaats van kosten voor advocaat en rechtbank mogelijk kosten voor een notaris gemaakt.
Alle andere kosten
Maar een scheiding kost natuurlijk veel meer. Een van jullie gaat verhuizen. Of misschien wel allebei. Er moeten dus 1 of 2 nieuwe huizen worden ingericht, met mogelijk nieuwe vloer- en raambedekking. Er zijn vaak een tijdje dubbele woonkosten. Als er een huis verkocht moet worden, of als de hypotheek op één naam moet komen, zijn hier extra kosten aan verbonden, kosten voor hypotheekadvies, makelaarskosten, enz. Mogelijk is er ook een taxatie van het huis nodig. En bij verkoop van het huis kan het zijn dat er eerst nog wat achterstallig onderhoud moet plaatsvinden voordat het huis voor de juiste prijs kan worden verkocht.
Wat voor kosten brengt een scheiding dus zoal met zich mee?
- Mediator
- Advocaat (2-3 uur, voor afhandeling scheiding via rechtbank)
- Uittreksels
- Griffiekosten
- Notariskosten
- Kosten externe deskundigen (voor gespecialiseerd financieel advies, pensioenadvies, hypotheekadvies, etc.)
- Kosten verkoop of overname huis
- Taxatie
- Hypotheekadvies
- Makelaar
- Kosten verhuizing
- Dubbele woonkosten
- Witten, verven/behangen, vloer- en raambedekking
- Verhuiskosten
- Vervangen van die delen van de inboedel die de ander meeneemt
- Bij thuiswonende kinderen:
- Reiskosten voor omgangsregeling
- Extra inrichting voor kamers bij de andere ouder
- Extra kleding door verdeling over twee woningen
- Mogelijk extra fietsen
- Mogelijk extra vakantiekosten, omdat de kinderen nu met beide ouders apart op vakantie gaan
Dus wat een scheiding precies kost, zal bij iedereen verschillend zijn, en daarop is geen eenduidig antwoord te geven. Maar met bovenstaand lijstje kunnen jullie zelf kijken wat in jullie situatie van toepassing is en aan de hand hiervan een berekening maken. Als jullie er samen met een mediator uitkomen, is dat altijd een stuk goedkoper, en vaak ook veel sneller, dan elk een eigen advocaat. Bovendien is de kans op een vechtscheiding groter als jullie elk een eigen advocaat nemen, omdat er helaas nogal wat advocaten zijn die ook bij een scheiding financieel gezien het onderste uit de kan willen halen voor hun cliënten, en daarbij uit het oog verliezen dat de emotionele schade die hierdoor ontstaat vaak vele malen groter is.